Piestrzenica kasztanowata

Piestrzenica kasztanowata (Gyromitra esculenta)

© Viktoria – stock.adobe.com

Piestrzenica kasztanowata (Gyromitra esculenta) to gatunek śmiertelnie trującego grzyba z rzędu kustrzebkowców. Pachnie orzechami.

Występowanie i środowisko PL

Występuje w lasach iglastych, głównie sosnowych, zwykle w pobliżu spróchniałych pni, na piaszczystym podłożu.

Tryb życia i zachowanie

Owocniki pojawiają się od marca do maja.

Morfologia i anatomia

Owocnik ma 3-9 cm średnicy. W środku wiele pustych komór.

Główka w kształcie pofałdowanej jak mózg struktury ma brązową lub czerwonawą barwę.

Miąższ jest białawy, kruchy, o konsystencji wosku.

Trzon jest biały, u podstawy grubszy, dość nieregularny.

Podobne gatunki

Czasem piestrzenica jest mylona ze smardzem, jednak smardz nigdy nie przypomina wyglądem mózgu.

Porównanie gatunków podobnych

Różne gatunki można ze sobą pomylić, a pomyłka może być tragiczna w skutkach. Dzięki naszej porównywarce łatwiej można stwierdzić jak wygląda dany grzyb w zestawieniu z podobnymi gatunkami, nauczuć się jak rozpoznać właśniwy gatunek i jak odróżnić go od innego. Są tu ujęte tylko wybrane cechy gatunkowe. Zestawienie ma charakter poglądowy. Nic nie zastąpi doświadczenia w zbieraniu grzybów.

Piestrzenica kasztanowata
Gyromitra esculenta

Smak: brak danych

Zapach: orzechowy

Zdatność: śmiertelnie trujący

gatunek śmiertelnie trujący

Środowisko: lasy iglaste

lasy iglaste

Kształt: inny

Tryb życia: saprofit

Czas występowania
III IV V
Inne cechy

Główka w kształcie pofałdowanej jak mózg struktury ma brązową lub czerwonawą barwę. Miąższ jest białawy, kruchy, o konsystencji wosku. Trzon jest biały, dość nieregularny, początkowo pełny, potem pusty w środku.

Smardz jadalny
Morchella esculenta

Smak: brak danych

Zapach: brak danych

Zdatność: jadalny

gatunek jadalny

Środowisko: lasy iglaste
łąki
lasy liściaste

lasy iglastełąkilasy liściaste

Kształt: inny

Tryb życia: saprofit

Czas występowania
IV V VI
Inne cechy

Główka jest brązowo-żółta, z głębokimi jamkami, przypominająca nieco plaster pszczeli. Nie przypomina mózgu. Miąższ jest białawy, przypominający nieco strukturą wosk, kruchy. Cały owocnik jest pusty w środku

Smardz stożkowaty
Morchella conica

Smak: brak danych

Zapach: brak

Zdatność: jadalny

gatunek jadalny

Środowisko: lasy iglaste
łąki

lasy iglastełąki

Kształt: inny

Tryb życia: saprofit

Czas występowania
IV V
Inne cechy

Główka najpierw szarobrązowa, potem szaroróżowa, ciemnobrązowa i żółtobrązowa. Zwykle jest zaostrzona w górnej części. Główka żeberkowana, z jamkami, nie przypomina mózgu.


Rozmnażanie

Zarodniki białe.

Ochrona i zagrożenia

Brak danych.

Ciekawostki

Inne nazwy tego gatunku to babie uszy i murchla.

Należy do kilku gatunków grzybów trujących, które powodują w Polsce najwięcej zatruć.

Grzyb ten uchodzi za trujący smardz, choć smardze należą do innej rodziny grzybów. W stanie surowym jest śmiertelnie trujący. Co ciekawe kiedyś był spożywany po przegotowaniu lub wysuszeniu. Nawet po obróbce jest jednak trujący - zawiera gyromitrynę.

W Polsce sprzedaż tego gatunku jest zabroniona.

Pytania

Pytania

Jakie są objawy zatrucia piestrzenicą?

Pierwsze objawy pojawiają się po 6-24 godzinach od spożycia grzyba. Pojawiają się:

  • wymioty,
  • silny ból brzucha i głowy.

Uszkodzeniu ulegają erytrocyty i wątroba, a także nerki, szpik kostny oraz śledziona, w następstwie czego może nastąpić zgon.


Cechy

Środowsko

lasy iglaste

lasy iglaste
Jadalność

gatunek śmiertelnie trujący
gatunek śmiertelnie trujący
Inne cechy

saprofit

Ostrzeżenie

Zbieranie grzybów wymaga ich dobrej znajomości i dużego doświadczenia w ich zbieraniu. Każdego roku w wyniku złej identyfikacji gatunków grzybów umiera sporo ludzi w Polsce. Nie zbieraj i nie jedz grzybów, których nie znasz lub co do których masz jakiekolwiek wątpliwości. Pamiętaj, że często gatunki jadalne i trujące są do siebie bardzo podobne, szczególnie w przypadku młodych owocników. Często identyfikacja tylko na podstawie zdjęcia może być nieco myląca. Przy identyfikacji gatunku trzeba uwzlędniać wiele czynników, a więc atlas grzybów może jedynie wspierać grzybiarza w identyfikacji gatunku, nie może jednak zastąpić doświadczenia i zdrowego rozsądku. Właściciel strony nie bierze odpowiedzialności za zbieranie i spożywanie grzybów przez użytkowników serwisu.


Kalendarz przyrody

123456789101112

Opis

         W lesie i na zrębach można spotkać piestrzenicę kasztanowatą.

Pokrewne gatunki grzybów


Ciekawostki
MikoryzaMikoryza
Ciekawostki
Grzyby trująceGrzyby trujące
Ciekawostki
Grzyby jadalneGrzyby jadalne


Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

  • Pod redakcją Alicji i Jerzego Szweykowskich – Słownik botaniczny, ISBN 83-214-1305-6, Wiedza Powszechna 2003
  • Hans E.Laux – Atlas grzybów jadalnych i trujących, ISBN 978-83-7773-304-2, RM 2014
  • Markus Fluck – Atlas grzybów - oznaczanie zbiór użytkowanie, 978-83-7175-858-4, Delta 2015

© medianauka.pl, 2021-01-27, GAT-638957




Udostępnij
©® Media Nauka 2008-2025 r.